امروزه با پیشرفت صنعت و تکنولوژی نیاز بشر به موتورهایی که صرفا با یک جریان AC یا DC شروع به کار می کنند بیشتر شده است و برای رفع این نیاز موتورهای یونیورسال طراحی و ساخته شد. الکتروموتور یونورسال هم با جریان AC و هم با جریان DC فعالیت می کنند. این نوع از الکتروموتورها بوسیله برق مستقیم و متناوب شروع به کار می کند و ساختار فیزیکی آن حدودا مثل موتور سری میباشد به این معنی که در موتورهای یونیورسال سیم پیچ میدان و آرمیچر در یک سری قرار گرفته اند.

اصول کارکرد موتورهای یونیورسال به این صورت است که زمانی که جریان DC یا AC وارد میدان سیم پیچی شده می شود هم در سیم پیچی میدان و هم سیم پیچی آرمیچر همزمان تغییر می کند و در نهایت یک نیروی مکانیکی بدون تغییر را ایجاد می کند.

الکتروموتورهای یونورسال از دو قسمت تشکیل شده اند :

۱- قطب های مغناطیسی یا بالشتک ها

۲- آرمیچرها

میدان مغناطیسی که توسط دو قطب های موتور تولید می شود برعکس موتورهای آسنکرون دوار نیست به این معنی که سیم پیچ آرمیچر و سیم پیچ قطب ها به صورت سری بسته شده اند و باعث می شود جریان ورودی پس از عبور از سیم پیچ ها یک میدان مغناطیسی تولید می کنند و این میدان مغناطیسی برای اینکه با آرمیچر ارتباط برقرار کند از کلکتور استفاده می شود در واقع کلکتور تیغه های مسی به شکل استوانه ای است که روی محور قرار گرفته است.

موتورهای یونیورسال سرعت بالایی دارند و برای کنترل سرعت میتوان از یک مدار ترانزیستوری بهره برد .

 

بیشتر بخوانید : اجزای الکتروموتور شامل چه بخش هایی می باشد ؟

 

مزایای استفاده از موتورهای یونیورسال :

با ولتاژهای مستقیم و متناوب راه اندازی می شود

گشتاور و سرعت بالایی دارد

برای رسیدن به دور نهایی به زمان کمی نیاز دارد

و مهمترین مزیت این است که میتوان جریان AC را روی موتورهایی که دارای مشخصه هایی با جریان DC هستند به کار برد طراحی این نوع از موتورها بسیار کوچک و براحتی قابل دسترسی می باشد و در صنعت های خانگی مانند مخلوط کن و دیگر ابزارهای برقی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.

معایب استفاده از موتورهای یونیورسال :

شرایط نگه داری و تعمیر موتورهای یونیورسال نسبتا سخت است چرا که در داخل این موتورها کموتاتور و زغال وجود دارد و این دو قطعه مصرفی بوده و در صورت رسیدن به مدت زمان تعویض این قطعات مجبور به تهیه و نصب قطعات جدید هستیم.